การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยเรื่อง “การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร” นี้มุ่งแก้ปัญหาภัยแล้งและยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกรในพื้นที่แล้งของจังหวัดสกลนคร โดยใช้แนวทางบูรณาการที่ครอบคลุมตั้งแต่การบริหารจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ไปจนถึงการแปรรูปผลผลิตและการตลาด งานวิจัยนี้มีจุดเด่นหลายประการที่น่าสนใจ
ประการแรกคือการนำเทคโนโลยีที่เหมาะสมและเข้าถึงได้ง่ายมาใช้ เช่น ระบบสถานีสูบน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ ซึ่งช่วยแก้ปัญหาเรื่องต้นทุนพลังงานและความยั่งยืนทางด้านสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ การใช้หัวเชื้อจุลินทรีย์ท้องถิ่นในการปรับปรุงคุณภาพดิน นวัตกรรมเครื่องจักรกลการเกษตรที่ประหยัดแรงงานและพลังงาน เช่น รถไถไฟฟ้า เครื่องหยอดข้าว และเครื่องทำความสะอาดเมล็ดพันธุ์ ล้วนเป็นการนำเอาความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดในสภาพแวดล้อมที่จำกัด การใช้โรงเรือนปลูกพืชอัจฉริยะควบคุมสภาพอากาศก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งที่แสดงให้เห็นถึงการปรับตัวเข้ากับสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลง และการใช้เทคโนโลยีในการควบคุมปริมาณน้ำใช้ในโรงเรือนช่วยลดการสูญเสียน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ประการที่สอง งานวิจัยนี้เน้นการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างแท้จริง โดยใช้กระบวนการปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม การเรียนรู้ร่วมกันระหว่างนักวิจัยและเกษตรกร การจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ และการใช้เครื่องมือวิเคราะห์ต่างๆ เพื่อให้เกิดความเข้าใจและการยอมรับ ทำให้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่นำเสนอมีความเหมาะสมและสามารถนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวันของเกษตรกร การที่กลุ่มเป้าหมายเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนต่างๆ ทำให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันภายในกลุ่ม และเกิดความเข้มแข็งของชุมชนในระยะยาว
ประการที่สาม งานวิจัยนี้ครอบคลุมกระบวนการผลิตทางการเกษตรอย่างครบวงจร ตั้งแต่การเตรียมดิน การปลูก การเก็บเกี่ยว ไปจนถึงการแปรรูปและการตลาด การใช้เครื่องอบอเนกประสงค์พลังงานแสงอาทิตย์ช่วยเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์และลดความสูญเสีย การพัฒนาบรรจุภัณฑ์และช่องทางการจัดจำหน่ายผ่านช่องทางออนไลน์และออฟไลน์ เช่น Shopee และ Line OA ทำให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงตลาดได้กว้างขึ้น และสร้างรายได้เพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด การได้รับการรับรองมาตรฐาน GAP และ GMP ก็เป็นการเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์และสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค
การประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน (SROI) ที่มีค่าเท่ากับ 1.41 เท่า แสดงให้เห็นว่าโครงการนี้ให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่า และสามารถนำไปขยายผลสู่พื้นที่อื่นๆ ได้ อย่างไรก็ตาม เพื่อให้เกิดความยั่งยืน จำเป็นต้องมีการติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการพัฒนาศักยภาพของเกษตรกรให้สามารถบริหารจัดการและพัฒนาต่อยอดเทคโนโลยีที่ได้รับต่อไป การสร้างชุมชนต้นแบบที่ประสบความสำเร็จจะช่วยกระตุ้นให้ชุมชนอื่นๆ นำแนวทางเดียวกันไปปรับใช้ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจให้กับชุมชนในระยะยาว
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมการเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมเกษตรแปรรูป และอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเทคโนโลยีการเกษตร เหตุผลคือ งานวิจัยนี้ได้พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ช่วยเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน และเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าเกษตร การใช้พลังงานทดแทนอย่างพลังงานแสงอาทิตย์ การใช้เทคโนโลยีการเกษตรสมัยใหม่ และการแปรรูปสินค้าเกษตร ล้วนเป็นองค์ประกอบสำคัญของอุตสาหกรรมการเกษตรสมัยใหม่ นอกจากนี้ งานวิจัยนี้ยังส่งเสริมให้เกิดการสร้างเครือข่าย การแลกเปลี่ยนความรู้ และการพัฒนาตลาดสินค้าเกษตร ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมการเกษตรให้เติบโตอย่างยั่งยืน ผลลัพธ์ที่ได้จากการวิจัยนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในภาคเกษตรกรรมได้อย่างกว้างขวาง รวมถึงการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการสร้างแบรนด์สินค้าเกษตร เพื่อการแข่งขันในตลาด และสร้างรายได้ให้กับเกษตรกร
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับเกษตรกร วิศวกรเกษตร นักวิชาการ และผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมการเกษตร เหตุผลคือ เกษตรกรจะได้รับประโยชน์โดยตรงจากเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้น เช่น ระบบบริหารจัดการน้ำ เทคนิคการปรับปรุงคุณภาพดิน เครื่องมือและเครื่องจักรการเกษตร และเทคนิคการแปรรูปผลผลิต ซึ่งจะช่วยเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน และเพิ่มรายได้ วิศวกรเกษตรสามารถนำความรู้และประสบการณ์มาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงเทคโนโลยีที่ใช้ในงานวิจัย นักวิชาการสามารถนำผลการวิจัยไปศึกษาและต่อยอดเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีการเกษตรที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและความต้องการของเกษตรกร ผู้ประกอบการสามารถนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นไปใช้ในการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าเกษตร นอกจากนี้ งานวิจัยนี้ยังส่งเสริมให้เกิดการสร้างอาชีพใหม่ๆ เช่น ผู้เชี่ยวชาญด้านการใช้เทคโนโลยีการเกษตร ผู้ประกอบการแปรรูปสินค้าเกษตร และผู้จัดการด้านการตลาด ซึ่งจะช่วยสร้างความมั่นคงและยั่งยืนให้กับชุมชน และเสริมสร้างเศรษฐกิจฐานรากของประเทศ
| รหัสโครงการ : | 178893 |
| หัวหน้าโครงการ : | นาย, ผศ.ชาคริต ชาญชิตปรีชา |
| ปีงบประมาณ : | 2565 |
| หน่วยงาน : | มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิศวกรรมและเทคโนโลยี |
| ประเภทโครงการ : | โครงการเดี่ยว |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | 1. เพื่อแก้ปัญหาภัยแล้ง ด้วยเทคโนโลยีการบริหารจัดการน้ำแบบครบวงจร2. เพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยี ลดต้นทุนการผลิต และเพิ่มรายได้ให้เกษตรกร3. เพื่อบูรณาการการทำงานอย่างมีส่วนร่วมสู่ความเข้มแข็งและยั่งยืนของชุมชน |
นาย, ผศ.ชาคริต ชาญชิตปรีชา. (2565). การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. สกลนคร.
นาย, ผศ.ชาคริต ชาญชิตปรีชา. 2565. "การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร". มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. สกลนคร.
นาย, ผศ.ชาคริต ชาญชิตปรีชา. "การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร". มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 2565. สกลนคร.
นาย, ผศ.ชาคริต ชาญชิตปรีชา. การยกระดับผลผลิตทางการเกษตรในพื้นที่แล้งด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับชุมชนท้องถิ่นจังหวัดสกลนคร. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร; 2565. สกลนคร.