กลุ่มข้อมูลด้านวิศวกรรมและเทคโนโลยี

การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)

... 12 เมษายน 2568
การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)
ภาพนี้สร้างโดย Image GPT เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2568

บทวิเคราะห์งานวิจัย

งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนอย่างยั่งยืนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม โดยยึดหลักการของเสียเป็นศูนย์ การเลือกใช้หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มเป็นวัตถุดิบแสดงให้เห็นถึงความพยายามในการนำเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมาใช้ประโยชน์ ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน และเป็นการลดปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการกำจัดเศษวัสดุเหล่านี้

งานวิจัยแบ่งออกเป็นสามโครงการย่อย โครงการแรกมุ่งเน้นการพัฒนากลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายชีวมวลลิกโนเซลลูโลสและผลิตไฮโดรเจน โดยศึกษาหลายรูปแบบของกลุ่มเชื้อ ได้แก่ เม็ดแกรนูล เซลล์ตรึง และเซลล์แขวนลอย ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มเชื้อที่พัฒนาขึ้นสามารถผลิตไบโอไฮโดรเจนได้สูงถึง 109.1 mL-H2/g-VS ในกระบวนการหมักแบบ Pre-HF ซึ่งเป็นการย่อยชีวมวลก่อนการหมักไฮโดรเจน แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของกลุ่มเชื้อที่พัฒนาขึ้น และยังมีการวิเคราะห์เชิงเศรษฐศาสตร์เบื้องต้นแสดงต้นทุนการผลิตไฮโดรเจนต่อลิตร

โครงการที่สองศึกษาการปรับสภาพหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยตัวทำละลายดีพยูเทคติก (DES) เพื่อกำจัดลิกนินซึ่งเป็นสารที่ยับยั้งการย่อยสลายชีวมวล การใช้ DES เป็นเทคนิคที่น่าสนใจเพราะเป็นตัวทำละลายที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าวิธีการอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ผลการผลิตไฮโดรเจนจากกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของแข็งค่อนข้างต่ำ จึงมีการทดลองเพิ่มเติมโดยใช้เอนไซม์เซลลูเลสทางการค้าร่วมกับกลุ่มเชื้อจุลินทรีย์จากระบบบำบัดน้ำเสีย ซึ่งให้ผลการผลิตไฮโดรเจนดีขึ้น แต่ยังไม่สูงพอที่จะนำไปใช้ในเชิงอุตสาหกรรม การทดลองขยายขนาดในระดับโรงงานต้นแบบแสดงให้เห็นว่า DES สามารถกำจัดลิกนินได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่การผลิตไฮโดรเจนยังต้องการการปรับปรุงเพิ่มเติม

โครงการที่สามมุ่งพัฒนาต้นแบบระบบการผลิตไฮโดรเจนด้วยกระบวนการหมักแบบอาหารเหลว โดยศึกษาการหมักทั้งแบบกะและแบบป้อนกึ่งต่อเนื่อง ผลการวิจัยพบว่าการใช้ชีวมวลที่ไม่ผ่านการปรับสภาพให้ผลได้ไฮโดรเจนสูงกว่า แต่ยังมีปัญหาการผลิตมีเทนปนเปื้อน การเติมสาร BES เพื่อยับยั้งการผลิตมีเทนและการใช้กระบวนการ Pre-HF ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไฮโดรเจนได้ การทดลองในถังปฏิกรณ์ชีวภาพขนาด 100 ลิตรแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของกระบวนการ Pre-HF แต่ต้นทุนการผลิตยังสูงอยู่ และผลผลิตไฮโดรเจนยังไม่สูงเพียงพอสำหรับการผลิตในระดับอุตสาหกรรม

โดยรวมแล้ว งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงความพยายามในการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไบโอไฮโดรเจนอย่างยั่งยืนจากวัตถุดิบทางการเกษตร มีการศึกษาหลากหลายวิธีการและเทคนิค แต่ยังคงมีข้อจำกัดในเรื่องประสิทธิภาพและต้นทุนการผลิต งานวิจัยนี้เป็นเพียงขั้นต้น ยังต้องการการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและลดต้นทุน ก่อนที่จะสามารถนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ได้ การศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอื่นๆ นอกเหนือจากการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ควรพิจารณาในอนาคต

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมพลังงานทดแทน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการผลิตไฮโดรเจน เหตุผลคือ งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากวัตถุดิบที่หาได้ง่ายและราคาถูก เช่น หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม ซึ่งเป็นวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร การนำเทคโนโลยีนี้ไปใช้จะช่วยลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิล ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และสร้างความมั่นคงด้านพลังงาน นอกจากนี้ ยังเหมาะกับอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการบำบัดน้ำเสีย เนื่องจากมีการใช้กลุ่มเชื้อจุลินทรีย์จากระบบบำบัดน้ำเสียแบบไร้อากาศในการทดลอง และสามารถนำเศษวัสดุจากอุตสาหกรรมเหล่านี้มาใช้เป็นวัตุดิบในการผลิตไบโอไฮโดรเจนได้อีกด้วย

งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด

งานวิจัยนี้เหมาะกับนักวิจัยทางด้านชีววิทยา วิศวกรรมชีวภาพ และวิศวกรรมเคมี เหตุผลคือ งานวิจัยนี้เกี่ยวข้องกับการศึกษาและพัฒนาเทคโนโลยีทางชีวภาพ การออกแบบและปรับปรุงกระบวนการผลิต และการวิเคราะห์ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ นอกจากนี้ ยังเหมาะกับนักวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม เนื่องจากงานวิจัยนี้มุ่งเน้นการผลิตพลังงานทดแทนอย่างยั่งยืน และมีการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม รวมถึงนักเศรษฐศาสตร์ เนื่องจากมีการวิเคราะห์ต้นทุนการผลิต และความเป็นไปได้ทางเศรษฐกิจของเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้น อาชีพอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น วิศวกรเครื่องกล วิศวกรไฟฟ้า และผู้ประกอบการ หากมีการขยายผลงานวิจัยนี้สู่เชิงพาณิชย์

สร้างบทวิเคราะห์โดย Gemini เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2568
รหัสโครงการ : 179683
หัวหน้าโครงการ : ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง
ปีงบประมาณ : 2565
หน่วยงาน : มหาวิทยาลัยขอนแก่น
สาขาวิจัย : กลุ่มข้อมูลด้านวิศวกรรมและเทคโนโลยี
ประเภทโครงการ : แผนงาน หรือชุดโครงการ
สถานะ : ปิดโครงการ
คำสำคัญ :
วัตถุประสงค์ : โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ “การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์” เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์หลักจึงแบ่งงานวิจัยออกเป็น 4 วัตถุประสงค์ย่อย ดังต่อไปนี้ เพื่อพัฒนากลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ในรูปแบบ granule, immobilized cell, cell suspension เพื่อใช้เป็นหัวเชื้อที่มีประสิทธิภาพในการย่อยชีวมวลลิกโนเซลลูโลส (หญ้าเนเปียร์ และทางใบปาล์ม) และผลิตไบโอไฮโดรเจนจากชีวมวลลิกโนเซลลูโลส โดยกระบวนการหมักแบบไม่ใช้แสง (โครงการที่ 1) เพื่อศึกษาการปรับสภาพ (กำจัดลิกนิน) หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยตัวทำละลายดีพยูเทคติก (โครงการที่ 2, 3 เพื่อพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของเหลว (โครงการที่ 2) เพื่อสร้างต้นแบบการผลิตไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของแข็ง (โครงการที่ 3)

ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. (2565). การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.

ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. 2565. "การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)". มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.

ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. "การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)". มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2565. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.

ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2565. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.

Creative Commons : CC

Creative Commons
Attribution ให้เผยแพร่ ดัดแปลง โดยต้องระบุที่มา