การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)
บทวิเคราะห์งานวิจัย
งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนอย่างยั่งยืนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม โดยยึดหลักการของเสียเป็นศูนย์ การเลือกใช้หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มเป็นวัตถุดิบแสดงให้เห็นถึงความพยายามในการนำเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมาใช้ประโยชน์ ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน และเป็นการลดปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการกำจัดเศษวัสดุเหล่านี้
งานวิจัยแบ่งออกเป็นสามโครงการย่อย โครงการแรกมุ่งเน้นการพัฒนากลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายชีวมวลลิกโนเซลลูโลสและผลิตไฮโดรเจน โดยศึกษาหลายรูปแบบของกลุ่มเชื้อ ได้แก่ เม็ดแกรนูล เซลล์ตรึง และเซลล์แขวนลอย ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มเชื้อที่พัฒนาขึ้นสามารถผลิตไบโอไฮโดรเจนได้สูงถึง 109.1 mL-H2/g-VS ในกระบวนการหมักแบบ Pre-HF ซึ่งเป็นการย่อยชีวมวลก่อนการหมักไฮโดรเจน แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของกลุ่มเชื้อที่พัฒนาขึ้น และยังมีการวิเคราะห์เชิงเศรษฐศาสตร์เบื้องต้นแสดงต้นทุนการผลิตไฮโดรเจนต่อลิตร
โครงการที่สองศึกษาการปรับสภาพหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยตัวทำละลายดีพยูเทคติก (DES) เพื่อกำจัดลิกนินซึ่งเป็นสารที่ยับยั้งการย่อยสลายชีวมวล การใช้ DES เป็นเทคนิคที่น่าสนใจเพราะเป็นตัวทำละลายที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าวิธีการอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ผลการผลิตไฮโดรเจนจากกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของแข็งค่อนข้างต่ำ จึงมีการทดลองเพิ่มเติมโดยใช้เอนไซม์เซลลูเลสทางการค้าร่วมกับกลุ่มเชื้อจุลินทรีย์จากระบบบำบัดน้ำเสีย ซึ่งให้ผลการผลิตไฮโดรเจนดีขึ้น แต่ยังไม่สูงพอที่จะนำไปใช้ในเชิงอุตสาหกรรม การทดลองขยายขนาดในระดับโรงงานต้นแบบแสดงให้เห็นว่า DES สามารถกำจัดลิกนินได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่การผลิตไฮโดรเจนยังต้องการการปรับปรุงเพิ่มเติม
โครงการที่สามมุ่งพัฒนาต้นแบบระบบการผลิตไฮโดรเจนด้วยกระบวนการหมักแบบอาหารเหลว โดยศึกษาการหมักทั้งแบบกะและแบบป้อนกึ่งต่อเนื่อง ผลการวิจัยพบว่าการใช้ชีวมวลที่ไม่ผ่านการปรับสภาพให้ผลได้ไฮโดรเจนสูงกว่า แต่ยังมีปัญหาการผลิตมีเทนปนเปื้อน การเติมสาร BES เพื่อยับยั้งการผลิตมีเทนและการใช้กระบวนการ Pre-HF ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไฮโดรเจนได้ การทดลองในถังปฏิกรณ์ชีวภาพขนาด 100 ลิตรแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของกระบวนการ Pre-HF แต่ต้นทุนการผลิตยังสูงอยู่ และผลผลิตไฮโดรเจนยังไม่สูงเพียงพอสำหรับการผลิตในระดับอุตสาหกรรม
โดยรวมแล้ว งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงความพยายามในการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไบโอไฮโดรเจนอย่างยั่งยืนจากวัตถุดิบทางการเกษตร มีการศึกษาหลากหลายวิธีการและเทคนิค แต่ยังคงมีข้อจำกัดในเรื่องประสิทธิภาพและต้นทุนการผลิต งานวิจัยนี้เป็นเพียงขั้นต้น ยังต้องการการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและลดต้นทุน ก่อนที่จะสามารถนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ได้ การศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอื่นๆ นอกเหนือจากการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ควรพิจารณาในอนาคต
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับอุตสาหกรรมพลังงานทดแทน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการผลิตไฮโดรเจน เหตุผลคือ งานวิจัยนี้มุ่งพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากวัตถุดิบที่หาได้ง่ายและราคาถูก เช่น หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม ซึ่งเป็นวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร การนำเทคโนโลยีนี้ไปใช้จะช่วยลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิล ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และสร้างความมั่นคงด้านพลังงาน นอกจากนี้ ยังเหมาะกับอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการบำบัดน้ำเสีย เนื่องจากมีการใช้กลุ่มเชื้อจุลินทรีย์จากระบบบำบัดน้ำเสียแบบไร้อากาศในการทดลอง และสามารถนำเศษวัสดุจากอุตสาหกรรมเหล่านี้มาใช้เป็นวัตุดิบในการผลิตไบโอไฮโดรเจนได้อีกด้วย
งานวิจัยนี้เหมาะกับอาชีพใด
งานวิจัยนี้เหมาะกับนักวิจัยทางด้านชีววิทยา วิศวกรรมชีวภาพ และวิศวกรรมเคมี เหตุผลคือ งานวิจัยนี้เกี่ยวข้องกับการศึกษาและพัฒนาเทคโนโลยีทางชีวภาพ การออกแบบและปรับปรุงกระบวนการผลิต และการวิเคราะห์ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ นอกจากนี้ ยังเหมาะกับนักวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม เนื่องจากงานวิจัยนี้มุ่งเน้นการผลิตพลังงานทดแทนอย่างยั่งยืน และมีการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม รวมถึงนักเศรษฐศาสตร์ เนื่องจากมีการวิเคราะห์ต้นทุนการผลิต และความเป็นไปได้ทางเศรษฐกิจของเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้น อาชีพอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเช่น วิศวกรเครื่องกล วิศวกรไฟฟ้า และผู้ประกอบการ หากมีการขยายผลงานวิจัยนี้สู่เชิงพาณิชย์
| รหัสโครงการ : | 179683 |
| หัวหน้าโครงการ : | ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง |
| ปีงบประมาณ : | 2565 |
| หน่วยงาน : | มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
| สาขาวิจัย : | กลุ่มข้อมูลด้านวิศวกรรมและเทคโนโลยี |
| ประเภทโครงการ : | แผนงาน หรือชุดโครงการ |
| สถานะ : | ปิดโครงการ |
| คำสำคัญ : | |
| วัตถุประสงค์ : | โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ “การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์” เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์หลักจึงแบ่งงานวิจัยออกเป็น 4 วัตถุประสงค์ย่อย ดังต่อไปนี้ เพื่อพัฒนากลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ในรูปแบบ granule, immobilized cell, cell suspension เพื่อใช้เป็นหัวเชื้อที่มีประสิทธิภาพในการย่อยชีวมวลลิกโนเซลลูโลส (หญ้าเนเปียร์ และทางใบปาล์ม) และผลิตไบโอไฮโดรเจนจากชีวมวลลิกโนเซลลูโลส โดยกระบวนการหมักแบบไม่ใช้แสง (โครงการที่ 1) เพื่อศึกษาการปรับสภาพ (กำจัดลิกนิน) หญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยตัวทำละลายดีพยูเทคติก (โครงการที่ 2, 3 เพื่อพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของเหลว (โครงการที่ 2) เพื่อสร้างต้นแบบการผลิตไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์มด้วยกระบวนการหมักแบบขั้นตอนเดียวในสภาพของแข็ง (โครงการที่ 3) |
ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. (2565). การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.
ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. 2565. "การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)". มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.
ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. "การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์)". มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2565. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.
ศ. ดร. อลิศรา เรืองแสง. การพัฒนาต้นแบบการผลิตไบโอไฮโดรเจนจากหญ้าเนเปียร์และทางใบปาล์ม(ชื่อเดิม: การพัฒนากระบวนการผลิตไฮโดรเจนสีน้ำเงินและสีเขียวอย่างยั่งยืนภายใต้หลักการของเสียเป็นศูนย์). มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2565. ขอนแก่น, นครปฐม, ประจวบคีรีขันธ์.